BINNENVAARTTAAL

de binnenvaart encyclopedie op internet

Fouten in de meetbrief?

Zo begon dit stukje voordat het, jaren en jaren geleden, geschreven werd. Inmiddels zijn er meer gegevens openbaar geworden en nu blijkt dat de mondelinge overlevering of wel het menselijk geheugen, niet op alle punten betrouwbaar geweest te zijn. Vandaar deze nieuwe gecorrigeerde versie d.d. februari 2019.

Schipper Winkel uit Hoogeveen, later Zwartsluis, heeft het schip, de Johanna, in 1898 laten bouwen en tot na de oorlog in zijn bezit gehad. (Er bestaat een foto uit de oorlogsjaren, waarop de fam. Winkel afgebeeld is.). Het schip werd in 1902 vermoedelijk voor de eerste keer gemeten (Meetbrief Hv321N)
Getuige een motorofferte bestond er reeds rond 1923 belangstelling tot motorisatie van het schip. Waarschijnlijk is dat toen ook een feit geworden, want in dat jaar werd een registratie bij het scheepshypotheekkantoor (Brandmerk 3432 Zwolle 1923) een feit. Er zou toen een HaEs gloeikopmotor ingebouwd zijn.
In 1927 wordt het schip van een nieuw brandmerk (68 B Zwolle 1927)  voorzien.
In 1933 stelt Roelof Winkel het schip op naam van zijn zoon Fredrik Winkel en in 1937 volgt er een nieuwe meetbrief (R10964N). De reden daarvoor is niet bekend.
In 1946 komt het schip op naam van Nanne Antinus van der Veen uit Kampen. Deze noemt het schip Jennie. Het is niet met zekerheid bekend of de HaEs er dan nog in staat, maar waarschijnlijk is het wel.
In 1953 wordt het schip verkocht aan Harm Booy uit Zwartsluis. Het schip wordt dan omgedoopt naar Harjo.
Als schipper Caspar Reinders uit Amsterdam het schip in 1956 koopt wordt er een 4 cilinder lister JP in het schip geplaatst en wordt het schip grondig opgeknapt. (potdeksels vernieuwd, stalen stuurhuis, e.d.) Dit alles resulteert in een nieuwe meetbrief (A16735N) Het schip gaat Dimar heten en wordt door Marinus Reinders (domicilie Rotterdam?) bevaren.
Schipper Reinders verkocht het schip, in 1967, aan schipper H.G.J. van Sandijk, Amsterdam, die het schip Kleine Suzanna noemde.
De Lister werd toen vervangen door een 150 pk Scania. Het schip werd opnieuw gemeten, waarbij de hier afgebeelde meetbrief (A21319N) afgegeven werd.
April 1971 werd het schip verkocht aan schipper Andries Munnik, deze was sluiswachter te Nigtevegt geworden en gebruikte het schip (naam: Muta) als woning.
In 1974 werd het motorloze schip verkocht aan P.Klein, Amsterdam, waarna het Harmonie ging heten en als woonvaartuig in gebruik werd genomen. In de zomer van 1976 werd het schip voorzien van een 70 pk Deutz.
Op 19 oktober 2006 werd het schip naar Engeland verkocht. Enige later jaren werd het opnieuw te koop aangeboden, maar anno 2019 heeft nog steeds een ligplaats in Colchester, Engeland.
In Engeland heeft het schip inmiddels, met een valse geschiedschrijving, te koop gelegen. De huidige eigenaren zijn onbekend.

Afgebeelde gegevens in de meetbrief			Waarschijnlijk juiste gegevens
			Sneek	1898	Johanna
Hoogeveen	19-08-1924	Johanna	Hoogeveen	19-08-1924	Johanna
Rotterdam	16-11-1937	Dimar, ex Harjo	Rotterdam	16-11-1937	Johanna
				16-8-1946	Jenny
				23-3-1954	Harjo
Amsterdam	13-07-1956	Kleine Suzanna, ex Dimar	Rotterdam	13-07-1956	Dimar
			Amsterdam	26-06-1967	Kleine Suzanna

Geschiedenis verbouwingen.

Het schip werd, onder bouwnummer 65, op de werf van Barkmeijer, aan de Woudvaart in Sneek, gebouwd en in 1898 te water gelaten. Het schip heeft duidelijk alle kenmerken van een Friese Tjalk. Bijna het gehele schip is opgebouwd van 7 mm dik plaatstaal, met een spantafstand van nog geen 30 cm.
Op verzoek van schipper Winkel werd, opdat zijn vrouw in de roef niet gebogen hoefde te lopen, de roef hoger gemaakt dan gebruikelijk was. De roef had drie ramen met blinden. Gebouwd als zeilschip, werd de Johanna rond 1923 verbouwd tot motorschip met hulpzeil. Ingebouwd werd een 1 cilinder vertikale tweetakt HaEs gloeikopmotor van 35 pk (type D nr. 127).. De spanten in de machinekamer werden gedubbeld met hoeklijn 60 x 60 en een zware (gemiddeld 12 mm dikke), geheel geklonken, motorfundatie gelegd. In verband met de inbouw werd de plaats van de roef gewijzigd, mogelijk werd deze ook 60 cm verlengd. De achterwand kwam in ieder geval 60 cm verder naar achter te staan.
De motor werd deels onder de roef gebouwd en daarom was het noodzakelijk een deel van de machinekamer te verhogen, wat resulteerde in een 'bank' tegen de voorwand van de roef. In deze bank was een deksel aangebracht, wat het mogelijk maakte de cylinderkop en zuiger te lichten, zonder de motor uit te hoeven bouwen. (De constructie met de cilinderkop in de roef kwam bij de langzaamlopers in die tijd vaker voor.) In de zijwand van de roef, aan B.B., kwam, op de plaats van het voorste raam, een ingang naar de machinekamer. Midden voor de motor werd de machinekamer 60 cm in het ruim uitgebouwd. Tussen de herften, voor de roef,  kwam een met een hemellicht gedekte schacht. Waarschijnlijk werd toen ook het helmhout door een Engels stuurwerk van Ridderinkhof vervangen. Gelijktijdig werd de den verhoogd en van mestluiken voorzien. De tuigage werd verkleind tot een hulpzeil met een giek tot aan de herften. De mast werd met behulp van een sprenkel gestreken.
(De hermeting van 1937 kan een indicatie zijn dat toen mast, zwaarden, lieren e.d. verdwenen. Ook bestaat er een kans dat het schip tot die tijd een luikenkap tot de mast in combinatie met een kistluik gehad heeft en dat toen het luikenhoofd verder naar voor doorgetrokken is. Het schip heeft enige tijd met een koproer in de vorm van een zogenaamde ondertrekker gevaren.)
Op het schip werden decennia later aan stuurboord sporen aangetroffen die wezen op de aanwezigheid van een zijschroefinstallatie. Er was een gelaste steun aan de den waar de david gestaan moet hebben. Dit correspondeerde met een lasrups op het dek waar de voet van de david gerust moet hebben. Net achter de voorbolder aan stuurboord waren klink- en roestsporen van een fundatie (voor de sleef?) zichtbaar. In het boeisel daarnaast (waar in 1956 het nodige aangeknutseld is) was een nieuw stuk ingelast. Van het voordek was een gedeelte vervangen, waardoor er geen oude sporen zichtbaar waren. Niemand die het schip gekend heeft, heeft echter ooit over de aanwezigheid van een zijschroef gehad. Misschien was het een tijdelijke motorisatie nadat de HaEs het begeven had?
Volgens schipper Reinders werd in 1956 een 4 cylinder Lister van ca. 40 PK (1000 tpm.?) geplaatst. De roef werd vervangen door een gelast exemplaar van gelijke afmetingen, maar met slechts ÉÉn i.p.v. drie ramen. Achter de roef werd een stalen stuurhut, met houten dak, geplaatst. De stalen bovenbouw van deze stuurhut was afneembaar. Deze bovenbouw moet echter in zijn geheel afgenomen worden en elders op het schip (in het ruim of of op voordek) geborgen worden. Met bovenbouw had het schip een kruiphoogte van ca. 375 cm. Indien bovenbouw en de spaakwielen van het ankerlier verwijderd werden, bedroeg de kruiphoogte ca. 45 cm. minder. Tegelijkertijd werden er nieuwe voorbolders met gesloten bolderkasten en nieuwe middenbolders geplaatst en werd het boeisel in zijden verlaagd.
Rond 1964 werd het schip aan BB-zijde, net naast de achterstevenbalk, aangevaren en werd een gedeelte van de scheepshuid en stuit vervangen.

De Lister werd rond 1967 na de verkoop aan schipper van Sandijk vervangen door een vier-cilinder 150 PK Scania dieselmotor (1800 tpm.). Deze werd in 1972, bij verkoop aan schipper Munnik, weer verwijderd. In 1976 werd het schip voorzien van 4 cylinder 70 PK Klöckner-Deutz, 4 SAM 517, 1200 tpm. met een Reintjes hydraulische keerkoppeling met een vertraging van 2:1.

In 2016 verschijnen er bij Britse scheepsmakelaars advertenties waar in dit schip aangeboden wordt. De daarbij vermelde historie is grotendeels onjuist.
Schipper Winkel voer voornamelijk tussen Overijssel en het westen van Nederland. Booy heeft onder meer materiaal gevaren voor de aanleg en inrichting van Flevoland, Reinders heeft, naar horen zeggen, voornamelijk vanuit Zuid-Holland reizen gedaan. Verder is er weinig over het schip bekend.
Nog enkele gegevens:
Diepgang op de hak van de scheg: ca. 1m.
Diepste punt van het vlak (ongeveer 1m voor de roef) ca. 72 cm.
Diepgang bij de loefbijter: ca. 42 cm.
Lengte ijkschalen: 122 cm.
Minste holte: ca. 195 cm
Plaatsing autokraan (giek 7 m.): voorjaar 2000.
Max. snelheid: ca. 11 km/u.