Alhoewel de spoor- en tramwegen een groot deel van het goederen en personenvervoer voor haar rekening nam, bleef men in een aantal gevallen op de
scheepvaart aangewezen. Zo ontstond er over de rivieren een regionaal vervoer met
stoom- en later ook
motorschepen dat zich uit eindelijk splitste in het vervoer van personen, de
lijndiensten, en het vervoer van goederen zoals van oudsher door de
beurtdiensten. Op sommige trajecten speelde de recreatieve waarde van een
vaartocht voor de passagiers een grote rol en er waren
rederijen die zich daar op toe gingen leggen. Bepaalde firma's waren beroemd om hun dagtochtjes
Op de Zuid-hollandse en Zeeuwse stromen had men niet veel last van concurentie van het spoor. In tegendeel er werd nauw samengewerkt met alle veer-, spoor- en
trambootdiensten. Ik kan me er in vergissen, maar het lijkt er op dat het personenvervoer over de Zeeuwse wateren niet zo een vlucht nam als elders het geval was. Iets anders lag dat met de
oversteek over de Zuiderzee. Daar lijkt het er meer op, dat men passagiersdiensten instelde, om de reguliere beurtdienst die er was, van de groeiende stroom aan passagiers te ontlasten.
Een beperkt aantal van deze schepen vaart nu nog rond. Vaak echter niet meer in de staat waarin zij hun loopbaan begonnen zijn. Zie daarom ook
Menu Passagiersschepen.

Een grote sprong in de tijd en afstand. De Goethe, het raderpassagiersschip dat het langst de stoommachine behouden heeft, varend op de Rijn. De schepen van de oorspronkelijke maatschappijen de Köln-Düsseldorfer waren reeds vanaf 1867 op het vervoer van passagiers met ' Schnelldampfschiffen' ingericht.
(Meer over de geschiedenis de KD op de Duitse Wikipedia)
Foto: Willem van de Pol april 1955 cc0. Bron Nationaal Archief.(
groter formaat)

Het mps 'Luctor et Emergo' vaart als eerste door het
kanaal door Zuid-Beveland. Het is me niet bekend wat voor een dienst er normaliter gevaren wordt. Het lijkt me een
veerschip voor de Zeeuwse stromen, maar of het varen het beperkt blijft tot heen en weer of dat er een traject gevaren wordt is me niet bekend.
Foto: Elsevier. Bron: Nationaal Archief nr. 036-0847 PD. (
groter formaat)

Schroefstoomboot 'Zaandam I' van de Zaansche Stoomvaart Mij. In 1902 voor de nog op te richten Zaansche Stoomvaart Mij. bij J. & K. Smit & Zn te Krimpen a/d Lek gebouwd. Afm. 44,75 x 6,48 meter. [
meetbrief R2158N] De maatschappij ging de concurrentie aan met de in 1864 opgerichtte 'Alkmaar Packet'. Die dienst was begonnen met handgoederen, post, pakket en passagiersvervoer, maar rond de eeuwwisseling van 1901 :-) spitste het zich al meer en meer toe op passagiersvervoer.
Fotograaf: onbekend. Bron: Stadsarchief Amsterdam nr.OSIM00004005260 PD. (
groter formaat)

Het stoom-goederen- en passagierschip 'Heerenveen' (de tweede met die naam) werd in 1913 bij de Amsterdamse Scheepswerf en Machinefabriek Verschure en Co. te water gelaten en kwam in dienst bij Verschure en Co. Algemene binnenlandsche Stoomvaart Mij. op de lijn Amsterdam-Lemmer. Het schip mat 55,33 x 7,16 x 1,8 meter. De machine was een triple-expansiemachine met een vermogen van 325 iPK waar mee een snelheid van 18 km/u behaald kon worden. Het schip had een laadvermogen van 206 ton en kon 400 passagiers vervoeren. In het voorschip bevonden zich de kajuit voor de tweede klas passagiers en de volkslogiesverblijven.
Achterop de hutten en salons voor de eerste klas.
Gegevens: De Courant: 14-8-1913 via delpher.nl.
debinnenvaart.nl en
spanvis.com.
Foto:
H.C.A. van Kampen en H. Kersken Hz. Schepen die voorbij gaan. 1927.
Gebruikt met toestemming van de ANWB (uitgever).
(
groter formaat)

Radersalonboot 'Kapitein Kok', is de voormalige stoomraderboot 'Rederij op de Lek 6'. Het schip is eind jaren zeventig omgebouwd tot motorschip.
De 'Rederij op de Lek 6' verzorgde een lijndienst voor het vervoer van personen, goederen en pakketten langs de Lek. De dienst die meer op praktische dan op de recreatieve waarde gericht was, hield in 1948 op te bestaan.
Foto: Pieter Klein, IJhaven Amsterdam, juli 1984. (
groter formaat)

De 'Kapitein Kok' aan de kop van de Javakade te Amsterdam. Het schip meet 59 x 13,65 (7.0) x 1.22 meter, is geschikt voor 375 personen, heeft 3 dekken, en is in 1911 bij J. en K. Smit, vermoedelijk op de locatie Krimpen a/d Lek gebouwd.
[
DB 02007658]. De nieuwe kleurstellingen en versieringen zijn opvallend te noemn.
Foto: Pieter Klein, IJhaven Amsterdam, september 2010. (
groter formaat)