top
terug
banner
Naar de Verenigingssite Naar Binnenvaarttaal

BINNENVAARTTAAL


de binnenvaart encyclopedie op internet


Aanvullingen en correcties zijn welkom.


Diverse onderdelen vrachtschepen



Naar menu Onderdelen.


zonder
De zwaai- of zwierboom is die grijze stang tegen de den. Tegenwoordig treft men ze vooral nog op spitsen aan. Ze worden gebruikt om, wanneer het schip niet geheel tegen de wal komt, van en aan boord te komen. Het uiteinde van de boom wordt met een staaldraad, die aan de bovenzijde van de den of zoals hier aan een korte mast, bevestigd is, omhoog gehouden. Vervolgens gaat men over het uiteinde van de boom hangen en geeft zich zelf een flinke zet, waardoor de boom buitenboord zwaait en men, hopelijk, de wal kan bereiken. Wilt men terug, dan zal een ander de boom buitenboord moeten duwen, waarna men weer over het uiteinde gaat hangen en de boom vanzelf terugzwaait.
Foto: Pieter Klein, Leeuwarden, oktober 2009. (groter formaat)


zonder
Jan Slijper van de 'Damco 230' wordt met de zwaaiboom aan boord gehaald.
Foto: Willem van de Poll, Kehl (D), april 1955, CC0.
Bron: Nationaal Archief nr. 254-1600. (groter formaat)


zonder
De staaldraad waarmee de boom omhoog gehouden wordt, heeft aan het uiteinde vaak een lus. Het uiteinde van de boom is vaak voorzien van een hanekam. Het is zodoende mogelijk de boom op verschillende hoogtes in te stellen.
Foto: Willem van de Poll, Duitsland april 1955, CC0.
Bron: Nationaal Archief nr. 254-1596. (groter formaat)


zonder
Een eenvoudig in elkaar getimmerde boombak. Links daarin: een loopplank met witte biezen langs de randen. In het midden een schoorboom (dat ding met die koeiehoorns) en links daarvan de pikhaak. Schip en sleepboot (links voor de kop) voeren de sleepvlag.
De boombak werd gebruikt om divers klein rondhout, ladders, bezems enz. in op te bergen. Niet alleen staat dat netter, ook gebeurt het dan niet zo gauw dat ze wegwaaien of van de luiken rollen. Vrij veel boombakken waren voorzien van een dakje en soms ook zijwanden of als beiden ontbraken, werd er soms een kleedje over gespannen. Niet alleen beschermde dat het rondhout tegen neerslag, ook werd daarmee voorkomen dat ze te snel uitdroogden, waardoor windscheuren zouden kunnen ontstaan.
Foto: Pieter Klein, Amsterdam-Rijnkanaal, maart 1974. (groter formaat)


zonder
Rechtsboven in de foto: een luikenstoeltje of barlijn.
Twee van dit soort stoeltjes vormden samen met een ladder of de loopplank een soort van afbreekbare boombak. De constructie is niet zo stabiel als een echte boombak en moet bij veel of zeegang of harde wind, beter gesjord worden, maar daar staat tegenover dat het geen sta-in-de-weg is wanneer de luikenkap opengelegd moet worden en men voor alles wat op de luiken staat een ander plaatsje moet zoeken.
Foto: Pieter Klein, Leeuwarden, augustus 2009. (groter formaat)


zonder
Een erg mooi opgesmukte boombak op de 'Verandering' uit Krimpen a/d IJssel. Zo er al schippers waren die van hun boombak zo veel werk maakten, veel kunnen het, getuige de foto's, niet geweest zijn.
Foto: Pieter Klein, Rotterdam november 2010. (groter formaat)


zonder
Boombakken zag men eigenlijk niet zo veel op de beurtvaart. Het was voornamelijk de zeilende vrachtvaart, die ze gebruikte.
Foto: G.H. Breitner, Prins Hendrikkade Amsterdam, juli 1907.
Bron Stadsarchief Amsterdam bestand 010104000026. (groter formaat)


b65
Draaibare barlijnen.
Dit soort barlijnen ziet men op Nederlandse schepen slechts zelden. Bij onze zuiderburen waren ze echter tamelijk populair. Let ook op de waslijnsteun (rechts van de rechter barlijn), die eveneens met een knik boven de luiken staat.
Foto: Pieter Klein, Amsterdam 7 mei 2011. (groter formaat)


b65
Op Nederlandse schepen staat de waslijnsteun meestal op de dekzeilrand, dus helemaal aan de rand van de luikenkap; zoals hier op de foto, of, bij grotere schepen, op de kapdeksel dus in het middden van de luikenkap. Op grote schepen staan de waslijnsteunen soms ook op de roef.
Foto: C.A. Noomen, van Harinxmakanaal, juli 2010. (groter formaat)


zonder
Een paviljoentjalkje.
Niet alleen het paviljoen, maar ook de stuurboog/luiwagen, (pijlen) die het helmhout ondersteund, zijn bijna uitsluitend bij vrachtschepen te vinden.
Foto: B.F. Eilers, april 1908. cc0.
Bron Stadsarchief Amsterdam nr. 010186000774. (groter formaat)


zonder
Weer naar de moderne tijd. De luikenbox is hoofdzakelijk iets wat men op door gezinnen bevaren vrachtschepen vindt en dat soort schepen begint uit te sterven.
Foto: F. Logghe, Rotterdam 4 november 2007. (groter formaat)


zonder
De trossenbak is eveneens iets wat men voornamelijk op vrachtschepen aantreft. Ze kwamen in de jaren tachtig in zwang.
Foto: Pieter Klein. Zijkanaal C, rond 1994. (groter formaat)

Voor meer onderdelen van vrachtschepen
zie de diverse rubrieken in het menu onderdelen.

Bestandsrevisie december 2020



Sitemap

© 1997-heden; Vereniging 'De Binnenvaart', Dordrecht. Redactie: Pieter Klein, Amsterdam.
De rechthebbenden kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor de gevolgen van het gebruik van deze site,
noch voor de gevolgen van het gebruik van de in deze site opgenomen links!
Deze site gebruikt cookies!
Zonder toestemming vooraf, is gehele of gedeeltelijke overname van enig deel uit 'Binnenvaarttaal' verboden! Veel inzenders zullen echter een verzoek tot het (her)gebruik van het getoonde materiaal inwilligen. (meer informatie)
Kopieën naar Facebook, Pinterest, en andere doorgeefluiken zijn echter niet toegestaan!

Deze site is geoptimaliseerd voor een resolutie van 1024x768 px.,

U wordt verzocht eventuele gebreken te melden!  (meer informatie)

Mijn dank gaat uit naar ALLEN, die mij met deze site helpen of geholpen hebben.

Pieter Klein:
Redacteur, auteur, ontwerper en webmaster.



Statistieken