21-09-2024 in Grevenbicht. Onthulling monument voor de verzetsgroep MaZwaKo
Het is dit jaar 80 jaar geleden dat Zuid Limburg werd bevrijd op 19 september, hoewel Limburg nog maanden erna frontgebied bleef.
Op 21 september aanstaande is er een herdenking en de onthulling van een monument bij de Schipperskerk in Grevenbicht voor mijn onvergetelijke oom en tante Kees en Lieske Zwaans.
Als we vergeten…., was alles tevergeefs.
Dit monument is ook voor de leden van de verzetsgroep MaZwaKo (Twan en Mien Maintz, Kees Zwaans en Wim Koenraad, schuilnaam voor Adriaan Hoekstra). En niet te vergeten voor verzetsman en kapelaan Jos Engwegen. Ook de schippers die betrokken waren bij het verzet rond de haven van Grevenbicht/Born worden mee herdacht. Dit zijn o.a Jan en Nicky Hoornick ‘Nicky’, Frans Kooimans ‘Miriam’, Conz Oosterwaal “Rien sans Dieu’, Piet Martens, Parlevinker ‘Nettie”, Hendrik van Gullik, grindgroeve Muyres berg a/d Maas, W.Coppens ‘Tertia’, Tonnie Kersten, Willy en Tonnie Popelier, Harrie Zwaans, Martin Verschure, Piet Zwaans, Gerrit Huisveld, Dick Hubers ‘Madonna’, fam. Monster ‘ Vier Gebroeders’, Hofman ‘Didi 2’, Bert Driessen ‘Adrienne’, Willem Hiskemuller ‘Shell IX’, Leen Vermeulen ‘Zwaantje’. Janssen “Wuta” . Wellicht waren er veel meer schippers dan deze mensen die in mijn onderzoek bekend zijn geworden.
Het epicentrum van verzet was het bunkerschip ‘De Zwaan’ in de haven van Grevenbicht. Van de 14 familieleden Silbernberg en Wijnperle hebben 12 gelukkigen de oorlog overleefd. Veel meer Joodse mensen (Cohen, Katz, Theeboom, Berklau, Schuitema, Levi e.a.) werkweigeraars en vliegeniers hebben onderdak gevonden op ‘De Zwaan’. Ook voor de verzetsgroep Pietab- Oxo in het Noorden heeft MaZwaKo veel inlichtingen verzameld die op microfilm naar Londen zijn gesmokkeld. De drijfveren van deze jonge mensen dienden hetzelfde doel: onrecht bestrijden, hun naaste mens in nood helpen en de bezetter tegenwerken. Daarbij namen zij de grote risico’s voor lief.
De grote vriendenkring onder de schippers heeft op 5 mei 1957 glas-in-lood ramen onthuld in de Schipperskerk in dankbare herinnering aan Kees Zwaans. Op een missie voor het Militair Gezag verongelukte hij tegen een Amerikaanse truck op 12 maart 1945 na 100 keer de dood te zijn ontlopen tijdens zijn verzetswerk.
Voor 21 september komen ook nazaten van onderduikers uit de V.S. (5) en uit Australië (6).
Als u ook bij dit eerbetoon aanwezig wilt zijn dan laat het middels een email weten i.v.m. afspraken catering.
De ontvangst begint om 14 uur in het Gemeenschapshuis in Born.
U ontvangt dan later een uitnodiging.
Jeanne Zwaans
e-mail: jeannezwaans@gmail.com
Foto de Zwaan: Op de voorplecht staat een wit (WC) hokje. De pot kon gedraaid worden en een trap leidde naar de geheime ruimte waar de onderduikers tijdens meerdere razzia’s nooit gevonden zijn. Een alarm systeem waarschuwde in elke ruimte van het schip als er gevaar dreigde.
Foto oorkonde: Deze oorkonde kwam in 2023 ‘boven water’, bijna 80 jaar na uitgifte door Jan Zwaans, Grevenbicht, broer van Kees die kon ontsnappen tijdens een razzia bij hem op de Julianalaan en van schipper Coppens op de ‘Tertia’ mee kon varen totdat de Risico 2 van zijn vader hem naar Oosterhout bracht en hij moest onderduiken tot eind 1944.
Huwelijksportret Kees en Lisa augustus 1938.