Gierponten

De gierpont bij Eck en Wiel. Links op de foto kan men nog net een gierschuitje zien liggen. Één van de schepen op de achtergrond is de Elisbeth Berendina, die rond '37/' 38 Eck en Wiel als thuishaven koos.
De foto is dus vermoedelijk kort voor de oorlog genomen.
Maker foto: onbekend. Bron: familie archief. (groter formaat)

Een moderne gierpont: Looveer 'Christoffel II', Huissen. In 1962 bij H.J. Koopman, Dordrecht voor Rijkswaterstaat in Limburg te water gelaten. Afmetingen 40,82 x 8,60 meter. Uitgerust met 2 Volvo Penta D7C-A TA motoren
van 199 PK elk. [DB 02325873]
Foto R.Mulder, Huissen 26 juli 2007. (groter formaat)

Het ankerschuitje van een gierpont over de Gelderse IJssel.
Foto: Jan Meppelink, 14 februari 2005. (groter formaat)

De gierschuit 'Geldersweert' vaart de dienst Ingen-Elst. Het vaartuig werd in 2003 bij Scheepswerf Metz te Urk gebouwd en meet 38 bij 12 meter. Het max. aantal toegelaten passagiers bedraagt 200. [DB 02325873]
Foto: Huddie Klein, juli 2010. (groter formaat)

Het grote voordeel van een gierpont is dat deze steeds net een boogje van de ene naar de andere veerstoep vaart. Bij sterke wind echter, kan dat anders worden. Te zien is dat van de spruit aan de ankerketting alleen het achterste been strak staat. Zoals te zien is staat er dan ook een flinke wind dwarsscheeps en wordt de voorkant (gezien bij de huidige vaarrichting) tegen de stroom in gedrukt. Bij een nog sterkere wind verliest de ankerketting zijn functie nog meer en wordt het vaartuig geheel afhankelijk van zijn eigen voortstuwing en mogelijkheden.
Foto: Huddie Klein, juli 2010. (groter formaat)

Een afwijkende vorm van gierpont met de naam 'Zeldenrust' voer bij Nijmegen. Deze bestond uit twee naast elkaar gekoppelde schepen, met dwars daarover een ruim plankier waarop voetgangers, wagens e.d. plaats konden hebben. De schepen lagen voor anker achter een zeer lange ankerkabel, die met een anker midden in de rivier verbonden was. Door het verdraaien van de roeren bewogen de schepen of de ene of de andere kant uit. Bij geringe stroomsnelheid van de rivier of sterke wind kon de overtocht wel eens problematisch zijn. Waarschijnlijk kon men dan echter met vaarbomen nog wel een handje helpen. Door gebruik te maken van een lange drijvende steiger had men de afstand die overgestoken moest worden niet alleen flink beperkt, maar bovendien lag die daardoor aan die zijde van de rivier waar de stroming het sterkst was; in de buitenbocht.
Uitgever postkaart: Dr, Trenkler Co. Leipzig. Bron: Regionaal Archief Nijmegen PD/cc0. (groter formaat)

De veerdienst is vanaf ca. 1657 tot 1936 steeds door vaartuigen, ongeveer volgens het zelfde principe gebouwd, uitgevoerd. Eind negentiende eeuw werden de rompen echter van staal en in het begin van de twintigste eeuw werden de schepen gemotoriseerd. Ze werden hierdoor, als de stroming op de rivier te gering was, onafhankelijk van de ankerkabel, maar in tijden met hoge rivierafvoer bleef het anker echter onontbeerlijk.
Bron: Regionaal Archief Nijmegen via Collectie Gelderland PD/cc0. (groter formaat)