BINNENVAARTTAAL

de binnenvaart encyclopedie op internet

Werf en museum Baasrode

Een gedeeltelijk overzicht van de werven Baasrode met rechts onder meer de Herenwoning van Van Damme, dan de botter Rosalie in aanbouw, vervolgens de gebouwen van Praet met het dok
en links op de voorgrond het droogdok en een loods van Van Damme.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

In de vertrekken van de woning van Van Damme wordt men er meteen op gewezen dat Botters niet alleen langs de Zuiderzee gebouwd werden. De botters van Baasrode waren echter, in tegenstelling tot de meeste Zuiderzee botters zogenaamde koopschuiten.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Twee Belgische klippers of klipperaken. De rechter staat op een zogenaamde bankstelling of kuisbank. Het schip er achter blijft onzichtbaar. Er voor ligt een Brabantse boot op zijn kop en in de achtergrond zien we drie botters. Welke werf hier afgebeeld is weet ik niet.
Kopie: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Naar men zegt, biedt het dok van Van Damme plaats aan drie schepen. Spitsen neem ik aan. Die konden met hoogwater invaren, waarna men het dok tijdens de eb leeg kon laten lopen. De 'sluisdeur' in de invaart hield het dok tijdens de daarop volgende periodes van hoogwater droog.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Naast het dok staat de grote loods van Van Damme. Behalve een Deutz 545 die daar staat, ligt er onder meer ook een voorraad hout voor de bouw van de botter Rosalie. Naar het schijnt was dit de timmerloods.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

In de zelfde loods staan een aantal bijboten, waaronder een Brabantse boot, een aantal modellen van scheepsliften, divers gereedschap, een boomwagen (een soort mallejan), enz. enz. een beetje te verstoffen, toch zijn er zeer opmerkelijke dingen te zien.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Wat dit 'bijna wrak' voor een scheepje is, weet ik niet. Dat het zeer zeker de moeite van het restaureren waard is, weet ik wel. De gangen van dit scheepje zijn namelijk op zeer bijzondere wijze op elkaar genageld.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Via, met de guts uitgestoken, inkepingen aan de binnenkant van de gang, worden de nagels door de zijkanten van de gangen in de zijkant van de onderliggende gang gedreven. Dit is een zeer oude techniek, die, naar ik meen, al rond het begin van onze jaartelling toegepast werd, maar later erg in onbruik is geraakt. De inkepingen worden achteraf met plamuur of stopverf dichtgemaakt.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

De Brabantse boot vertoont ook een opmerkelijk iets. De naad tussen de (dol)boorden en het berghout is met een gespijkerde presenning afgedicht.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

In de gebouwen van Van Damme vinden, zij het op beperkte schaal, nog scheepsbouwactiviteiten plaats. De bovenverdieping van dit gebouw is namelijk ingeruimd voor de modelbouwklas onder leiding van Maurice Kaak.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Een model van een Otter in wording. Met behulp van een mal worden alle huiddelen precies op maat gevormd. De tekeningen voor deze modellen zijn door Maurice Kaak gereconstrueerd aan de hand van de bestekken die door scheepsbouwmeester De Landtsheer zijn nagelaten. Emmanuel De Landtsheer bouwde in de zeventiende eeuw op deze zelfde plaats ook deze schepen, maar dan op ware grootte.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Aan de hand van de bestekken van De Landtsheer zijn, door Maurice Kaak, ook prachtige tekeningen van de diverse scheepstypen uit die tijd gemaakt. Hier een Gaffelschuit uit 1797.
Kopie: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Behalve aan 'nieuwbouw' doet men in de modelbouwklas ook aan reparatie, restauratie. Hier wordt bijvoorbeeld een model van een Zuid-Hollandse hektjalk onderhanden genomen.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Als men met modelbouwers onder één dak zit, dan is het niet verwonderlijk dat men ook in het museum veel modellen vindt. Hier een hele presentatie van de diverse open schuitjes die in deze regio gebruikt werden.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Een Broekschuit van de St. Olofspolder. Een schuit voor alle voorkomende werkzaamheden binnen het boerenbedrijf, die ook op de Schelde, onder meer als veerschuitje gebruikt werd.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Op de achtergrond ziet men het herenhuis van Van Damme. Links daarvan de nieuwbouw, waarin een groot deel van de museumcollectie geherbergd is. Daarnaast ziet men de botter Rosalie in aanbouw. [ Foto's daarvan.]
Op de voorgrond een paar stalen schippersboten. Men zou zeggen dat ze direct afgeleid waren van de houten Brabantse boot, maar het linkse schuitje heeft het model van een aak; een platte bodem en een heve, terwijl de rechter, ook een stevenloos exemplaar, meer aan een vlet met erg volle kop doet denken.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Het atelier van Praet. Atelier klinkt toch een stuk beter dan constructieloods vind ik. Veel staat nog gewoon op zijn plaats en voor gebruik gereed. Materialen, mallen en gereedschappen zijn voorhanden. Maar ook hier geldt: rust roest en begint de tand des tijds te knagen.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Als ik het wel heb voert deze trap naar de timmerzolder, waar onder meer al het benodigde houtwerk voor de betimmeringen voorbereid werd.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

In deze ruimte moeten heel wat platen geknipt, gebogen, geponsd en gesouvereind zijn. In de vloer de smalsporen waarover de lorries die het materiaal aan- en wegbrachten reden en tegen de zoldering zware loopkatten om de platen naar de machines te kunnen transporteren.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

De spits Alyv ligt als restauratieproject in het dok. De grootse plannen die men had lijken echter niet verwezenlijkt te kunnen worden ondertussen gaat de toestand van het schip er niet op vooruit. Er naast in het dok ligt een schuitje dat mogelijk een wrakscheepje geweest is?
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Ter afsluiting een model van een houten motorschip uit het begin van de twintigste eeuw. Afmetingen 23 x 4,5 x 1,32 meter. Ze werden voortgestuwd door een liggende van Rennes petroleummotor van 15pk en voeren met suikerbieten naar de fabriek van Moerbeke-Waas. Ook de stad Antwerpen nam voor het vervoer van beer in 1913 een dergelijk vaartuig in gebruik.
Foto: Pieter Klein, Baasrode 19 oktober 2014. (groter formaat)

Bestandsrevisie februari 2021.

Sitemap

© 1997-heden; Vereniging 'De Binnenvaart', Dordrecht. Redactie: Pieter Klein, Amsterdam.
De rechthebbenden kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor de gevolgen van het gebruik van deze site,
noch voor de gevolgen van het gebruik van de in deze site opgenomen links!
Deze site gebruikt cookies!
Zonder toestemming vooraf, is gehele of gedeeltelijke overname van enig deel uit 'Binnenvaarttaal' verboden! Veel inzenders zullen echter een verzoek tot het (her)gebruik van het getoonde materiaal inwilligen. (meer informatie)
Kopieën naar Facebook, Pinterest, en andere doorgeefluiken zijn echter niet toegestaan!

Deze site is geoptimaliseerd voor een resolutie van 1024x768 px.,

U wordt verzocht eventuele gebreken te melden! (meer informatie)

Mijn dank gaat uit naar ALLEN, die mij met deze site helpen of geholpen hebben.

Pieter Klein:
Redacteur, auteur, ontwerper en webmaster.

Statistieken