BINNENVAARTTAAL

de binnenvaart encyclopedie op internet

Motorkoelsystemen

Naar Menu motoren.

De zogenaamde kookpot werkt met verdampingskoeling. Zolang er genoeg water in de pot zit, zal de 'motor' niet heter dan een graad of 95 kunnen worden.
Foto: Pieter Klein, Hasselt, 28 juli 2007. (groter formaat)

Deze Bauscher DS10U of een DS15U werkt met omloopkoeling waarbij van een groot vat voor de koeling zorgt. Het water circuleert door de motor en komt dan terug in het vat. Voornamelijk de oppervlakte van het vat moet voor de benodigde afkoeling zorgen. Dit systeem wordt voornamelijk voor kleine vermogens gebruikt. De motor is uitgerust met een aangebouwde keerkoppeling. [meer foto's]
Inzender: A. v. Baren. (groter formaat)

Veel hulpmotoren, zowel benzine als diesel, maken gebruik van luchtkoeling.
Deze Briggs & Stratton heeft een koelventilator aan het vliegwiel. Deze vorm van koeling wordt daarom soms vliegwielkoeling genoemd. Briggs & Stratton motoren werden veel als ankerliermotor of voor de motorpomp gebruikt.
Foto: Pieter Klein, Schoonoord, juni 2008. (groter formaat)

Een luchtgekoelde Samofa diesel met vleigwielkoeling en Rijsdijk keerkoppeling. Dit motortje is in gebruik in een tuindersschuit.
Foto: Pieter Klein, Broek op Langedijk mei 2011. (groter formaat)

Een 12 cilinder luchtgekoelde Deutz in een sleepboot genaamd 'Hans'. Deutz is bekend om zijn productie van luchtgekoelde motoren met grote vermogens, wegens de omvang van de luchtkanalen, bij inbouw in een machinekamer, worden deze motoren aan boord van schepen voornamelijk in de vorm van dekmotor toegepast. De motoren bezitten een aparte ventilator die met V-snaren aangedreven wordt. Men spreekt in zo'n geval een enkele maal van ventilatorkoeling.
Foto: F. Logghe. (groter formaat)

Een drietal Listers met radiatorkoeling. Een combinatie van omloopkoeling en luchtkoeling. Aan boord van schepen voornamelijk voor dekmotoren toegepast.
Foto: Pieter Klein, Hasselt (Ov), juli 2007. (groter formaat)

De oudere motoren hadden vaak een aangebouwde plunjerpomp met luchthelm waarmee het buitenwater direct door de motor gepompt werd. Men noemt dit doorstroomkoeling. (groter formaat)

Moderne motoren maak vaak gebruik van interkoeling. Een vorm van omloopkoeling waarbij het water, door de tussenkomst van een warmtewisselaar, met buitenwater gekoeld wordt. Het dikke cilindervormige deel hier in de foto is de warmtewisselaar voor de motor (de motorkoeler), de dunne is de oliekoeler waarin de olie van de keerkoppeling gekoeld wordt.
Foto: A. Mud, Leeuwarden. Leeuwarden rond 2004. (groter formaat)

Interkoeling vereist een buitenwaterpomp, een reinwaterpomp en een expansievat. De buitenwaterpomp (beneden aan met de wit gestreepte slang eraan) is in dit geval een impellorpomp. De reinwater of circulatiepomp (alleen de poelie, midden onder het expansievat is te zien) is meestal een centrifugaalpomp, die deels in het motorblok ingebouwd is. Bovenaan het expansievat. Bij sommige motoren is de warmtewisselaar in het expansievat ingebouwd.
Foto: A. Mud, Leeuwarden, rond 2004. (groter formaat)

In plaats van door een warmtewisselaar kan men het motorwater ook door een bundel pijpen, die in directe verbinding met het buiten water staan laten stromen. Veel gebruikt zijn de zogenaamde bun of beunkoelers.
Foto: F. Logghe, Antwerpen januari 2008. (groter formaat)

Links: een bunkoeler met U-vormige pijpen. Rechtsboven: een vlakkoeler = een bunkoeler met rechte pijpen. Rechtsonder: een oliekoeler = een warmtewisselaar voor smeerolie. Foto's: Blokland Non-Ferro b.v., Sliedrecht.

Een bunkoeler in de voormalige pompkamer van een waterboot. De koeler zelf bestaat uit een aantal horizontaal liggende pijpen. De behuizing van de koeler vormt de bun. Dit type koeler noemt men een vlakkoeler. Geheel links de aan- en afvoer van het motorkoelwater. Bovenop de ontluchtingspijp.
Foto: F. Logghe, Brugge, rond 2008. (groter formaat)

De opening in het vlak voor een koeler als hiervoor genoemd.
De kwetsbare pijpenbundel wordt door stevige stalen staven beschermt.
Lucht die onder het schip slaat en in de koeler terecht komt wordt door de eerder getoonde ontluchtingspijp afgevoerd.
Foto: F. Logghe. Sluiskil, 15 mei 2007.(groter formaat)

Een variant op de bunkoeler is een uitwendige koeling, die, afhankelijk van de plaats, kielkoeling, vlakkoeling of kimkoeling genoemd wordt.
Foto: Pieter Klein, Leeuwarden, juni 2003. (groter formaat)

Een redelijk vaak gebruikte variant van kimkoeling is gewoon een flinke stalenpijp als slingerkiel. Hier loopt de pijp rond een plaatstalen slingerkiel van de sleepboot 'Marga'. Het systeem heeft drie nadelen. Lekkage in het koelwatersysteem wordt niet opgemerkt waardoor het motorkoelwater (eventueel met antivries) vervangen wordt door buitenwater (met slib en zonder antivries). Een tweede nadeel is dat elke laag verf of teer het koelendvermogen doet verminderen en als derde nadeel kan genoemd worden dat het koelendvermogen afhankelijk is van de vaarsnelheid en dus voor zwaar sleepwerk minder geschikt is. Dat laatste kan ondervangen worden door de pijpen dicht bij de schroef aan te brengen. Genoemde nadelen gelden in meer of mindere mate ook voor andere bun- of pijpenkoelers.
Foto: Pieter Klein, Lisse, mei 2015. (groter formaat)

Een warmtewisselaar waarmee de inlaatlucht afkomstig van de turbocompressor gekoeld wordt. Meestal 'nakoeler' genoemd.
Dit is de koeler van een Wärtislä SACM UD25 V12.
Foto: René te Pas. Nijkerk 11 juli 2011. (groter formaat)

Een warmtewisselaar waarmee de smeerolie die door de motor circuleert gekoeld wordt. Het gaat hier om een MWM RH 348 SU.
Foto: René te Pas. Nijkerk april 2014. (groter formaat)

Bestandsrevisie maart 2021.

Sitemap

© 1997-heden; Vereniging 'De Binnenvaart', Dordrecht. Redactie: Pieter Klein, Amsterdam.
De rechthebbenden kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor de gevolgen van het gebruik van deze site,
noch voor de gevolgen van het gebruik van de in deze site opgenomen links!
Deze site gebruikt cookies!
Zonder toestemming vooraf, is gehele of gedeeltelijke overname van enig deel uit 'Binnenvaarttaal' verboden! Veel inzenders zullen echter een verzoek tot het (her)gebruik van het getoonde materiaal inwilligen. (meer informatie)
Kopieën naar Facebook, Pinterest, en andere doorgeefluiken zijn echter niet toegestaan!

Deze site is geoptimaliseerd voor een resolutie van 1024x768 px.,

U wordt verzocht eventuele gebreken te melden! (meer informatie)

Mijn dank gaat uit naar ALLEN, die mij met deze site helpen of geholpen hebben.

Pieter Klein:
Redacteur, auteur, ontwerper en webmaster.

Statistieken