top
terug
banner
Naar de Verenigingssite Naar Binnenvaarttaal

BINNENVAARTTAAL


de binnenvaart encyclopedie op internet


Aanvullingen en correcties zijn welkom.


Documenten in zake de oorlogsgebeurtenissen
rond het beurtschip 'De Tijd zal 't Leren III'


deel 1



Inzender tekst en afbeeldingen: T. de Hoog.
Bewerking: Pieter Klein.
Meer over de Firma de Hoog.


De Tijd zal 't leren 3 werd begin september 1944 door de Duitse afdeling "Fliegertransport Schellingwoude" gevorderd.
Tijdens de vordering lag het schip in Zaandam te lossen. Aan boord was alleen wachtschipper R. Snippe. Het was tijdens de spoorwegstaking en de overige bemanning kon het schip daardoor niet bereiken.

tzl3
De Tijd Zal 't Leren III, anno 1940, in Zaandam. Op de achtergrond het pand van de grootgrutter Albert Heijn. (groter formaat)

Van de aan boord zijnde lading werd 125 ton rogge (*in een later document wordt gesproken van soyaschroot), door en bij "Zwaardemaker" in Zaandam, in opdracht van de Duitsers gelost. De rest van de lading, in pakken en zakken kon niet meer op de plaats van bestemming bezorgd worden. Ook konden diverse gehuurde dekkleden ( kleden huren was heel gewoon in die tijd) niet retour naar de eigenaar.
Naar het schijnt, is het schip ingezet voor een transport vanaf de watervliegtuigenbasis te Schellingwoude naar Duitsland.
Vanaf die tijd is, voor zover bekend, schipper Snippe de schipper aan boord, tot het aan het eind van de oorlog in een gindgat "anderhalf uur achter Hamburg" achtergelaten werd.
De vordering betrof een zogenaamde "vordering in huur" het schip bleef eigendom van de Hoog en er werd door het Seetransport in Den Helder, de Duitse organisatie, die de betaling van de huur regelde, een vergoeding in het vooruitzicht gesteld.


kwitantie
De kwitantie over de 'huur' van de TZL III gedurende de periode 23 september 1944 tot 31 juli 1945. Dit was echter niet het einde van de 'huur'periode, die liep namelijk tot 5-11-1945! Vreemd genoeg is dit Duitse document in het Engels en is het, lang na de officiële beëindiging van de oorlog, nog van een Duits stempel voorzien! Is het misschien mogelijk dat de bezetter gedwongen werd dit soort bewijzen af te geven?(groter formaat)

duitse_kwitantie1
Een zelfde soort kwitantie, van latere datum, maar dit maal wel in het Duits.
(groter formaat)

duitse_kwitantie2
De laatste kwitantie loopt tot 5 november 1945. Men heeft waarschijnlijk een oud formuliertje gebruikt waardoor de dagtekening als 20 maart 1945 te boek staat. Het zal waarschijnlijk 1946 moeten zijn.
Alle drie de documenten zijn door hetzelfde persoon ondertekend. (groter formaat)

De betaling van de huurschuld bekentenissen geschiedde via Nederlandse kanalen. Voor de firma de Hoog was dit de Vakgroep Binnenlandse Beurtvaart. De huurschuldbekentenissen werden op 22 maart 1946 geaccepteerd, maar, getuige de brief van 5 april 1946 (zie hieronder), liep de uitbetaling niet geheel vlekkeloos.


acceptatie
Acceptatie van de huurschuldbekentenissen. (groter formaat)
Brief van de Binnenlandse Beurtvaart inzake de huurschuldbekentenissen. (groter formaat)
Tijdens de oorlog waren alle beurtvaartdiensten te Gouda, onder dwang van de bezetter, samen gevoegd samengevoegd in "De vereningde Goudse Beurtdiensten". Op die wijze kon de bezetter makkelijker schepen vorderen of gedwongen werk laten doen. Zo werd schipper J. de Hoog met zijn knecht gewongen om tijdens de hongerwinter, met een niet gevorderd schip, bieten te laden in Friesland. De bieten waren voor de gaarkeukens in het westen bestemd. Daarbij gebeurde het dat ze, tijdens het laden, door vliegtuigen beschoten werden en een nabij liggende sloot in moesten vluchten. Ook de tocht terug over het IJsselmeer was niet zonder het risico beschoten te worden en geschiedde daarom bij voorkeur 'snachts. Was men echter te laat en werd het licht, had je de kans gemitrailleerd te worden, wat tijdens die reis, ook prompt gebeurde.
J. de Hoog was van juni '27, de hongerwinter was in '44-'45, hij was, met z'n 17 jaar, de oudste aan boord en tevens de schipper.......

Formulier A
achterkant
Formulier A voor een door een Duitse instantie gevorderd schip. (groter formaat)
Achterzijde van het formulier getekend 26 juni 1945. (groter formaat)
Het schip werd na de oorlog teruggevonden. Het schip was geheel leeg geroofd en zwaar verwaarloosd. Mogelijk dat ze ook half onder water lag. Uit de lijst van reparaties blijkt ook dat het casco de nodige beschadigingen had opgelopen. Of dit alles een gevolg was van het gebruik door de bezetter of doordat ze geruime tijd vokomen verlaten is geweest, laat zich slechts raden.
Bovenstaand formulier toont de melding van de Firma de Hoog aan de Vakgroep Binnenlandse Beurtvaart waarin de huidige ligplaats van het schip en de staat waarin het verkeert, beschreven wordt.

Vragenlijst1
Vragenlijst2
Vragenlijst registratie Nederlandse vaartuigen in Duitsland. (groter formaat)
Vragenlijst registratie Nederlandse vaartuigen in Duitsland. De achterzijde.(groter formaat)
Natuurlijk was het niet voldoende zoiets één keer aan te melden en moest ook voor een andere instantie, in dit geval de Bedrijfsgroep Binnenscheepvaart, het geheel, in triplo, herhaald worden.
Het schip werd via Delfzijl naar Gouda gebracht. De reis in Duitsland viel waarschijnlijk nog onder de verantwoording van de Duitsers, want het schip werd bij aankomst in Nederland, Delfzijl dus, aan een inspectie onderworpen.
Dit geschiedde op 18 september 1945.

schademelding
Verklaring betreffende de opname van de schade aan het beurtschip "De tijd zal 't leren III".(groter formaat)

expertise_delfzijl
De rekening betreffende de expertise te Delfzijl.(groter formaat)

Naar vervolg.




Sitemap

© 1997-heden; Vereniging 'De Binnenvaart', Dordrecht. Redactie: Pieter Klein, Amsterdam.
De rechthebbenden kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor de gevolgen van het gebruik van deze site,
noch voor de gevolgen van het gebruik van de in deze site opgenomen links!
Deze site gebruikt cookies!
Zonder toestemming vooraf, is gehele of gedeeltelijke overname van enig deel uit 'Binnenvaarttaal' verboden! Veel inzenders zullen echter een verzoek tot het (her)gebruik van het getoonde materiaal inwilligen. (meer informatie)
Kopieën naar Facebook, Pinterest, en andere doorgeefluiken zijn echter niet toegestaan!

Deze site is geoptimaliseerd voor een resolutie van 1024x768 px.,

U wordt verzocht eventuele gebreken te melden!  (meer informatie)

Mijn dank gaat uit naar ALLEN, die mij met deze site helpen of geholpen hebben.

Pieter Klein:
Redacteur, auteur, ontwerper en webmaster.



Statistieken